موافقت‌نامه
|
قانون موافقت‌نامه بین دولت جمهوری اسلامی ایران و سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد (یونسکو) راجع به تأسیس مرکز مطالعاتی منطقه‌ای حفظ میراث فرهنگی ناملموس در آسیای میانه و غربی تحت نظارت یونسکو (گروه ۲) ماده واحده ـ موافقت‌نامه بین دولت جمهوری اسلامی ایران و سازمان آموزشی،علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد (یونسکو) راجع به تأسیس مرکز مطالعاتی منطقه‌ای حفظ میراثفرهنگی ناملموس در آسیای میانه و غربی تحت نظارت یونسکو (گروه ۲) بهشرح پیوست تصویب و اجازه مبادله اسناد آن داده می‌شود. تبصره ۱- رعایت اصل هفتاد‌و‌هفتم (۷۷) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایرانبرای هرگونه تجدیدنظر در موافقت‌نامه در اجرای ماده (۱۷) آن الزامی است. تبصره ۲ـ ارجاع به داوری موضوع ماده (۱۹) موافقت‌نامه توسط دولت جمهوریاسلامی ایران منوط به رعایت قوانین و مقررات مربوط است. بسم الله الرحمن الرحیم موافقت‌نامه بین دولت جمهوری اسلامی ایران و سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد (یونسکو) راجع به تأسیس مرکز مطالعاتی منطقه‌ای حفظ میراث فرهنگی ناملموس در آسیای میانه و غربی تحت نظارت یونسکو (گروه ۲) دولت جمهوری اسلامی ایران (که از این پس «دولت» نامیده می‌شود) و سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد (یونسکو)؛ با توجه به کنوانسیون حفظ میراث فرهنگی ناملموس (که از این به بعد «کنوانسیون»2003 (1382) خوانده می‌شود) که در سی‌و‌دومین نشست مجمع عمومی یونسکو به تصویب رسید و در آوریل سال ۲۰۰۶ میلادی (۱۳۸۵ هجری شمسی) لازم‌الاجرا شد؛ با در نظر گرفتن این‌که مجمع عمومی به دبیر‌کل یونسکو اجازه داده است تا با دولت جمهوری اسلامی ایران موافقت‌نامه‌ای را مطابق پیش‌نویسی که در نشست سی‌و‌پنجم به مجمع عمومی ارائه شد منعقد نماید؛ با تمایل به تعریف شرایط حاکم بر کمک‌هایی که به مرکز یاد شده در این موافقت‌نامه اعطا خواهد شد؛ به شرح زیر توافق نمودند: ماده ۱ـ تأسیس دولت موافقت خواهد نمود که در خلال سال‌های ۱۳۹۰-۱۳۸۹ (۲۰۱۱-۲۰۱۰)، هرگونه اقدام لازم برای تأسیس مرکز مطالعاتی منطقه‌ای حفظ میراث فرهنگی ناملموس در آسیای میانه و غربی، که از این پس «مرکز» نامیده می‌شود، را به گونه پیش‌بینی شده در این موافقت‌نامه در تهران (جمهوری اسلامی ایران) انجام دهد. ماده ۲ـ هدف موافقت‌نامه هدف این موافقت‌نامه، تعریف شرایط حاکم بر همکاری بین یونسکو و دولت و نیز حقوق و تعهدات ناشی از این موافقت برای طرفین است. ماده ۳ـ شخصیت حقوقی ۱ـ مرکز، مستقل از یونسکو است. ۲ـ دولت باید اطمینان حاصل نماید که مرکز در عین پیوند با سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردش‌گری ایران، شخصیت حقوقی مستقل دارد و در سرزمین جمهوری اسلامی ایران از استقلال عملی لازم برای انجام فعالیت‌های خود و صلاحیت‌های حقوقی در موارد زیر بهره‌مند خواهد بود: الف) عقد قرارداد؛ ب) اقامه دادرسی‌های حقوقی؛ پ) کسب و فروش اموال منقول و غیرمنقول. ماده ۴ـ اساس‌نامه اساس‌نامه مرکز باید دارای مقررات زیر باشد: الف) شخصیت حقوقی که به مرکز، به‌موجب قوانین ملی، صلاحیت حقوقی مستقل را اعطا میکند که برای انجام وظایف آن و دریافت کمک مالی، دریافت هزینه‌ها بابت ارائه خدمات و کسب هر ابزار لازم برای کارکرد آن، ضروری است؛ ب) نمایندگی یونسکو در شورای راهبردی آن. ماده ۵ـ مشارکت ۱ـ مرکز در خدمت کشوهای عضو، اعضا پیوسته یونسکو و سرزمین‌های موضوع ماده (۳۳) کنوانسیون ۲۰۰۳ (۱۳۸۲) است که با توجه به منافع مشترکشان در اهداف مرکز، تمایل دارند با مرکز همکاری نمایند. ۲ـ کشورهای عضو، اعضا پیوسته یونسکو و سرزمین‌های موضوع ماده (۳۳) کنوانسیون ۲۰۰۳ (۱۳۸۲) که تمایل دارند، به گونه پیش‌بینی شده به‌موجب این موافقت‌نامه، در فعالیت‌های مرکز مشارکت داشته باشند، باید اطلاعیه‌ای را به همین مضمون به مرکز ارسال نمایند. مدیر مرکز، طرف‌های این موافقت‌نامه و سایر طرف‌های مشارکت‌کننده را از وصول اطلاعیه مزبور مطلع خواهد کرد. ماده ۶ـ اهداف و وظایف ۱ـ اهداف مرکز عبارت است از: الف) ترغیب کنوانسیون ۲۰۰۳ (۱۳۸۲) و اجرای آن در آسیای میانه و غربی (که از این پس «منطقه» خوانده می‌شود)؛ ب) تقویت ظرفیت‌ها و همکاری در منطقه برای شناسایی، فهرست‌کردن، مستندسازی و مطالعه میراث فرهنگی ناملموس به‌منظور کمک به حفظ آن؛ پ) پیشبرد و هماهنگی مطالعات علمی و فنی با هدف توسعه، مدیریت و ارزیابی اقدامات حفاظتی برای میراث فرهنگی ناملموس موجود در منطقه؛ ت) تقویت ظرفیت‌ها در کشورهای منطقه که عضو کنوانسیون ۲۰۰۳ (۱۳۸۲) هستند به‌منظور مشارکت فعال در اجرای آن در سطوح منطقه‌ای و بین‌المللی، به‌ویژه در ارتباط با عوامل میراث فرهنگی ناملموس مشترک در سرزمین‌های بین دو یا چند کشور مربوط. ۲ـ وظایف مرکز عبارت است از: ث) ایجاد کردن و به‌روز نگه‌داشتن سامانه اطلاعات خودکار ثبت و ارتباط با مؤسسات دولتی و غیردولتی، تحقیقاتی، آموزشی و اطلاعاتی، سازمان‌های اجتماعی و متخصصان دخیل در حفظ میراث فرهنگی ناملموس در کشورهای منطقه که تمایل خود را برای همکاری با مرکز ابراز داشته‌اند؛ ج) جمع‌آوری و اشاعه‌ی اطلاعات در مورد اقدامات حقوقی، اداری، مالی و غیره توسط کشورهایی که با مرکز در زمینه‌ی حفظ میراث فرهنگی ناملموس موجود در قلمروی خود مشارکت می‌کنند؛ چ) جمع‌آوری و اشاعه‌ی اطلاعات در مورد فعالیت‌های حفاظتی در حال انجام در کشورهایی که با مرکز همکاری می‌کنند؛ ح) سازمان‌دهی کارگاه‌ها و فراهمایی‌هایی به‌منظور توسعه‌ی روش‌های تحقیقاتی و پیشبرد مطالعات در ارتباط با حفظ میراث فرهنگی ناملموس همان‌طور که در ماده (۱۳) کنوانسیون ۲۰۰۳ (۱۳۸۲) آمده است، ازجمله مطالعات مرتبط با توسعه گردش‌گری با رعایت احترام به مراسم آیینی حاکم بر دسترسی به میراث مزبور و عدم لطمه به تداوم میراث ناملموس؛ خ) سازمان‌دهی کارگاه‌ها و هم‌اندیشی‌هایی به‌منظور شناسایی و ارتقا حسن‌انجام اقدامات حفاظتی و کمک به آن دسته از کشورهای عضو کنوانسیون ۲۰۰۳ (۱۳۸۲) که برای ظرفیت‌سازی خود برای آماده‌سازی پرونده‌ها جهت ارائه چنین اقداماتی به کارگروه بین دولتی حفظ میراث فرهنگی ناملموس ـ که به‌موجب کنوانسیون ۲۰۰۳ (۱۳۸۲) تأسیس شده است (و از این پس «کارگروه بین دولتی» خوانده می‌شود) ـ برای انتخاب و انتشار اطلاعات بعدی به همان صورت که در ماده (۱۸) کنوانسیون ۲۰۰۳ (۱۳۸۲) پیش‌بینی شده است، با مرکز همکاری می‌کنند؛ د) ضمن حفظ شبکه‌ای از نمایندگان اجتماعات فرهنگی، هماهنگی فعالیت‌هایی با هدف افزایش آگاهی و ظرفیت‌سازی در میان صاحبان و متخصصان میراث فرهنگی ناملموس به‌موجب دستورالعمل‌های اجرائی مربوط به اجرای کنوانسیون به‌گونه‌ای که به آن‌ها اجازه دهد تا در چهارچوب مواد (۲)، (۱۱) و (۱۵) کنوانسیون برای شناسایی، فهرست‌کردن و مدیریت میراث فرهنگی ناملموس خود مشارکت فعالانه داشته باشند؛ ذ) سازمان‌دهی کارگاه‌ها و هم‌اندیشی‌هایی با تمرکز بر ظرفیت‌سازی در کشورهای عضو کنوانسیون ۲۰۰۳ (۱۳۸۲) و تهیه پیش‌نویس پرونده‌های نامزدی برای ثبت در هر دو فهرست کنوانسیون ۲۰۰۳ (۱۳۸۲) و تهیه‌ی پیش‌نویس درخواست‌ها و گزارش‌ها برای ارائه به کارگروه بین دولتی به‌ویژه در خصوص عوامل میراث فرهنگی ناملموس مشترک بین سرزمین‌های دو یا چند کشور که با مرکز همکاری می‌کنند؛ ر) همکاری و تبادل اطلاعات با دیگر مراکز گروه (۲) که در زمینه حفظ میراث فرهنگی ناملموس در آسیا و خارج از آن فعال هستند؛ ز) اطلاع‌رسانی به کارگروه بین دولتی و دبیرخانه کنوانسیون ۲۰۰۳ (۱۳۸۲) در مورد فعالیت‌های مرتبط در منطقه و کمک به اجرای کنوانسیون ۲۰۰۳ (۱۳۸۲) در صورت اقتضا. ماده ۷- شورای راهبردی ۱- شورای راهبردی، هدایت و نظارت بر مرکز را به عهده دارد و دوره تصدی آن هر چهار سال یک‌بار تجدید می‌شود و اعضا آن عبارت‌اند از: الف) نماینده سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردش‌گری؛ ب) نماینده دو کشور عضو که طبق مفاد بند (۲) ماده (۵) فوق، اطلاعیه‌ای را ارسال کرده‌اند؛ پ) نماینده کمیسیون ملی یونسکو ایران؛ ت) نماینده دبیر کل یونسکو؛ ث) سه نفر متخصص در زمینه میراث فرهنگی ناملموس. ۲- شورای راهبردی موارد زیر را انجام خواهد داد: الف) تصویب راهبردها و برنامه‌های میان‌مدت و بلندمدت مرکز؛ ب) تصویب برنامه کاری و بودجه سالانه مرکز، ازجمله جدول کارمندان؛ پ) بررسی گزارش‌های سالانه‌ای که توسط رئیس مرکز ارائه می‌شود؛ ت) وضع قواعد و مقررات و تعیین رویه‌های مالی، اداری و مدیریت کارکنان مرکز؛ ث) انتخاب اعضا هیئت اجرائی مرکز و انتصاب مدیر مرکز؛ ج) با در نظر گرفتن موافقت‌نامه‌های موجود و آتی بین کشورها و مؤسسات، تصمیم‌گیری در ارتباط با مشارکت سازمان‌های بین دولتی منطقه‌ای و سازمان‌های بین‌المللی در مرکز. ۳-شورای راهبردی دست‌کم سالی یک‌بار در فواصل زمانی منظمی نشست‌های عادی خود را برگزار خواهد کرد و در صورت فراخوان رئیس آن بنا به ابتکار وی با درخواست دبیر کل یونسکو با دوسوم اعضا آن، نشست فوق‌العاده را برگزار خواهد نمود. ۴- شورای راهبردی، آئین کار خود را تعیین خواهد نمود. برای اولین نشست، رویه مربوط توسط دولت و یونسکو وضع خواهد شد. ماده ۸- هیئت اجرائی ۱- به‌منظور تضمین انجام کار مؤثر مرکز در فواصل بین نشست‌ها، هیئت اجرائی دائمی موارد زیر را انجام خواهد داد. الف) نظارت بر اجرای برنامه‌ها و فعالیت‌های مرکز؛ ب) ارائه توصیه‌هایی در مورد راهبردها و برنامه‌های میان‌مدت و بلندمدت مرکز به شورای راهبردی. ۲-هیئت اجرائی سالی دو بار تشکیل جلسه خواهد داد و آئین کار خود را تصویب خواهد کرد. ماده ۹- دبیرخانه ۱- دبیرخانه مرکز شامل مدیر و تعداد کارکنان لازم برای انجام صحیح کارهای مرکز خواهد بود. ۲- تصمیمات مرتبط با ساختار و منابع انسانی دبیرخانه توسط شورای راهبردی اتخاذ خواهد شد. ۳- شورای راهبردی، مدیر دبیرخانه را که باید دارای موقعیت علمی و سابقه‌ی حرفه‌ای شناخته‌شده‌ای در حوزه میراث فرهنگی ناملموس باشد، منصوب خواهد بود. ماده ۱۰- کمک یونسکو ۱- یونسکو کمک‌هایی را در قالب کمک‌های فنی برای فعالیت‌های مرکز، طبق نیات و اهداف راهبردی یونسکو اعطا خواهد نمود. ۲- یونسکو تعهد میکند که: الف) در حوزه‌های تخصصی مرکز کمک‌های تخصص را ارائه دهد؛ ب) مرکز را در برنامه‌های متعددی که اجرا میکند و مشارکت مرکز در آن‌ها برای اهداف یونسکو و هم‌چنین مرکز مفید به نظر می‌رسد، وارد نماید؛ پ) در صورت اقتضا، تبادل موقت کارکنان را انجام دهد که به‌موجب آن کارکنان موردنظر از حقوق‌بگیران سازمان‌های اعزام کننده باقی خواهند ماند؛ ت) به مرکز اطلاعات مرتبط با برنامه‌های خود در مورد میراث فرهنگی ناملموس را ارائه دهد. ۳- کمک‌هایی که در موارد فوق‌الذکر نام‌برده شدند فقط در مواردی که در چهارچوب مقررات برنامه‌ها و بودجه‌ی یونسکو قرار می‌گیرند ارائه خواهند شد. ماده ۱۱- کمک دولت در قانون بودجه سالانه ملی جمهوری اسلامی ایران، بودجه جداگانه‌ای برای مرکز در نظر گرفته خواهد شد. دولت به‌واسطه سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردش‌گری تمام منابع اعم از نقدی و یا غیر‌نقدی را که برای اداره و کارکرد صحیح مرکز ازجمله منابعی را که برای کارکنان مرکز، اماکن آن، سازمان‌دهی مرکز و برگزاری نشست‌های شورای راهبردی و هیئت اجرائی موردنیاز است، فراهم خواهد نمود. برای سال‌های ابتدائی مبلغی معادل (۵۰۰,۰۰۰) دلار (آمریکا) به‌طور سالانه تخصیص داده خواهد شد. ماده ۱۲- مسئولیت از آن‌جا که مرکز ازنظر حقوقی از یونسکو مستقل است، لذا یونسکو ازلحاظ حقوقی در قبال آن پاسخگو نیست و هیچ‌گونه مسئولیتی اعم از مالی و غیره را بر عهده نخواهد داشت مگر آن‌که در مفاد این موافقت‌نامه به‌طور صریح ذکر شده باشد. ماده ۱۳- ارزیابی ۱- یونسکو می‌تواند هر زمان فعالیت‌های مرکز را برای بررسی موارد زیر مورد ارزیابی قرار دهد: الف) آیا مرکز کمک مهمی به اهداف راهبردی یونسکو می‌کنند؛ ب) آیا فعالیت‌هایی که به‌طور فعال توسط مرکز دنبال میشوند در تطابق با مواردی است که در این موافقت‌نامه مندرج است. ۲- یونسکو تعهد میکند که در اسرع وقت گزارشی از ارزیابی را به دولت ارائه دهد. ۳- در پی نتایج ارزیابی، هر یک از طرف‌های متعاهد حق درخواست بازنگری مفاد موافقت‌نامه یا فسخ آن را به‌گونه‌ای که در موارد (۱۷) و (۱۸) درج شده است را دارد. طرف‌های متعاهد توافق می‌کنند تمامی تلاش خود را برای رفع هرگونه مشکلی که در ارزیابی مشخص شده است، پیش از اعمال حق فسخ انجام دهند. ماده ۱۴- استفاده از نام و آرم یونسکو ۱- مرکز می‌تواند وابستگی خود را به یونسکو اعلام کند. بنابراین ممکن است بعد از عنوان خود از عبارت «تحت نظارت یونسکو» استفاده کند. ۲- مرکز مجاز است مطابق با شرایطی که نهادهای راهبردی یونسکو وضع می‌کنند از آرم یونسکو یا نسخه‌ای از آن در سربرگ کاغذی یا اسناد خود استفاده کند به‌محض آن‌که قواعد مربوط به استفاده از آرم کنوانسیون ۲۰۰۳ (۱۳۸۲) وضع گردد، مرکز می‌تواند خواستار اجازه استفاده از آن آرم در ترکیب با آرم یونسکو گردد. ماده ۱۵- اجرائی شدن این موافقت‌نامه با انجام تشریفات لازم به‌موجب قوانین داخلی جمهوری اسلامی ایران و مقررات داخلی یونسکو لازم‌الاجرا خواهد شد. ماده ۱۶- مدت این موافقت‌نامه برای یک دوره شش‌ساله از زمان لازم‌الاجرا شدن آن منعقد می‌شود و جز در صورتی‌که به‌طور صریح توسط هر یک از طرف‌ها به گونۀ پیش‌بینی شده در ماده (۱۸) فسخ شود، تمدید شده تلقی خواهد شد. ماده ۱۷- تجدیدنظر این موافقت‌نامه می‌تواند با رضایت دولت و یونسکو مورد تجدیدنظر قرار گیرد. ماده ۱۸- فسخ ۱- هر یک از طرف‌های متعاهد مجاز خواهد بود این موافقت‌نامه را فسخ نماید. درهرحال طرف‌ها تعهد می‌کنند هر اختلافی را که بین آن‌ها بروز میکند، طبق ماده (۱۹) این موافقت‌نامه حل‌وفصل نمایند و تمامی تلاش خود را به کار خواهند بست تا از فسخ آن پرهیز شود. ۲- فسخ، شصت روز پس از وصول اطلاعیه ارسال یک‌طرف متعاهد به‌طرف دیگر نافذ خواهد شد. ماده ۱۹- حل‌وفصل اختلافات ۱- هرگونه اختلاف بین یونسکو و دولت در مورد تفسیر یا اجرای این موافقت‌نامه، چنان‌چه از طریق مذاکره یا هر روش مناسب دیگری که موردتوافق طرف‌ها است، حل‌وفصل نشود، برای تصمیم‌گیری نهایی به دیوان داوری متشکل از سه عضو – یکی منصوب از طرف دولت، دیگری منصوب از طرف دبیر کل یونسکو و سومی که دیوان را ریاست خواهد کرد توسط دو عضو دیگر انتخاب می‌شود- ارجاع خواهد شد. چنان‌چه دو داور نتوانند در مورد انتخاب نفر سوم به توافق برسند، انتصاب توسط رئیس دیوان بین‌المللی دادگستری انجام خواهد شد. ۲- رأی دیوان قطعی خواهد بود. برای گواهی مراتب بالا، امضاکنندگان زیر این موافقت‌نامه را امضاء کرده‌اند. این موافقت‌نامه در دو نسخه به زبان انگلیسی تنظیم گردیده است. از طرف از طرف دولت جمهوری اسلامی ایران سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی حمید بقایی سازمان ملل متحد (یونسکو) معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان ایرینا بوکوا میراث فرهنگی و دبیر کل صنایع دستی و گردش‌گری قانون فوق مشتمل بر ماده‌واحده منضم به متن موافقت‌نامه، شامل نوزده ماده در جلسه علنی روز سه‌شنبه مورخ سوم خردادماه یک هزار و سیصد و نود مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ ۱۳۹۰/۰۳/۱۱ به تأیید شورای نگهبان رسید. |