درباره ما

تاریخچه تاسیس

کشور جمهوری اسلامی ایران در سال ۲۰۰۶، به عنوان چهلمین عضو، به کنوانسیون ۲۰۰۳ پیوست. در ۲۸ آوریل ۲۰۱۰، توافق‌نامه‌ای برای تأسیس مرکز مطالعات منطقه‌ای پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس در آسیای غربی و مرکزی تحت نظارت یونسکو، میان دولت جمهوری اسلامی ایران و سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) امضاء شد. این توافق‌نامه در تاریخ ۱۳ژوئن ۲۰۱۱ به تصویب مجلس شورای اسلامی جمهوری اسلامی ایران رسید، و مرکز مطالعات منطقه‌ای پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس در آسیای غربی و مرکزی تحت نظارت یونسکو (مرکز میراث ناملموس تهران)، در ۱۰ نوامبر ۲۰۱۲ با شرکت نمایندگان و سفرا ۶۸ کشور خارجی، نماینده‌ی دبیر کل یونسکو، و مقامات دولت جمهوری اسلامی ایران به صورت رسمی افتتاح شد.

محل استقرار مرکز

محل استقرار مرکز

مرکز میراث ناملموس تهران هم‌اکنون در مکان استقرار دائمی خود، در عمارت کوشک، واقع در خیابان فردوسی، خیابان شهید تقوی، مستقر است. این عمارت از آثار معماری متعلق به دوره‌ی تحول معماری ایران (اواخر دوره‌ی قاجاریه) می‌باشد که به شماره‌ی ۱۸۳۴ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

اهداف

اهداف و شرح وظایف

مرکز میراث ناملموس تهران کارکرد دبیرخانه‌ای را دارد که وظایف ترسیم‌شده در توافق‌نامه‌ی فی‌مابین یونسکو و دولت جمهوری اسلامی ایران را در سطح منطقه‌ی آسیای غربی و مرکزی پی‌گیری می‌کند. بر این اساس، عمده‌ی فعالیت‌های این مرکز به شکل برون‌سپاری و از طریق عقد قرارداد با مجریان گوناگون انجام می‌شود. درعین‌حال، مرکز از حضور مشاوران و ناظرانی متخصص در این حوزه نیز بهره‌مند است.

رئوس وظایف مرکز، بر اساس توافق­نامه­‌ی فوق‌­الذکر، و همچنین اساسنامه­‌ی مرکز به شرح زیر است:

الف) ارتقای کنوانسیون ۲۰۰۳ یونسکو و اجرای آن در آسیای غربی و مرکزی؛

ب) تقویت ظرفیت­‌ها و همکاری در منطقه برای شناسایی، فهرست­‌برداری، مستندسازی و مطالعه­‌ی میراث فرهنگی ناملموس برای ایجاد زمینه­‌ی مشارکت در جهت پاسداری از این میراث؛

پ) پیشبرد و هماهنگ­‌سازی مطالعات علمی و فنی معطوف به توسعه، مدیریت، و ارزیابی معیارهای پاسدارانه برای میراث فرهنگی ناملموس موجود در منطقه؛ و

ت) تقویت ظرفیت‌­ها در آن دسته از کشورهای منطقه که عضو کنوانسیون ۲۰۰۳ هستند، برای مشارکت فعال در اجرای کنوانسیون در سطوح منطقه­‌ای و بین­‌المللی، و به‌ویژه در ارتباط با عناصر میراث فرهنگی ناملموس مشترک موجود در قلمرو دو یا چند کشور منطقه.

در اساسنامه‌­ی مرکز میراث فرهنگی ناملموس تهران کارکردهای زیر برای مرکز دیده ‌شده‌اند:

الف) ایجاد و به‌روزرسانی یک نظام اطلاع­‌رسان خودکار برای ثبت و مرتبط‌سازی مؤسسه­‌های دولتی و غیردولتی، مؤسسه‌های تحقیقاتی، آموزشی، و اطلاع‌­رسان، سازمان­‌های مرتبط با اجتماعات محلی، و متخصصان منفرد دخیل در امر پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس در آن دسته از کشورهای منطقه که آمادگی خود را برای همکاری از طریق مرکز اعلام کرده‌­اند؛

ب) گردآوری و انتشار اطلاعات درزمینه‌ی آن دسته از اقدامات قانونی، دولتی، مالی و غیره که کشورهای عضو مرکز با هدف پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس در خاک خود اجرایی می‌نمایند؛

پ) گردآوری و انتشار اطلاعات در زمینه­­‌ی فعالیت­‌های پاسدارانه در کشورهای عضو مرکز؛

ت) برگزاری کارگاه و همایش با هدف توسعه­‌ی روش­‌شناسی‌­های پژوهشی و پیش­برد مطالعات در موضوع پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس، بدان­‌گونه که در ماده‌­ی ۱۳ کنوانسیون ۲۰۰۳ تصریح شده است، شامل پژوهش پیرامون توسعه­‌ی آن نوع از گردش‌گری که پایداری میراث فرهنگی ناملموس را به مخاطره نمی­‌اندازد و به عرف مرسوم حاکم بر دست­رسی به این میراث وفادار است؛

ث) برگزاری کارگاه و سمینار با هدف شناسایی و ارتقای اقدامات پاسدارانه­‌ی موفق، و یاری­‌رسانی به آن دسته از کشورهای عضو کنوانسیون ۲۰۰۳ که به عضویت مرکز نیز درآمده­‌اند، برای ظرفیت­‌سازی در زمینه­‌ی تدوین پرونده جهت پیشنهاد دادن چنین اقداماتی به کمیته­‌ی بین­‌الدول کشورهای عضو کنوانسیون پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس که تحت کنوانسیون ۲۰۰۳ تشکیل شده است (از این به بعد، «کمیته­‌ی بین­‌الدّول»)، برای انتخاب و انتشار این اقدامات، بدان‌­گونه که تحت ماده‌­ی ۱۸ کنوانسیون ۲۰۰۳ تصریح شده است؛

ج) ایجاد شبکه­‌ای از نمایندگان اجتماعات فرهنگی، برای هماهنگ‌سازی فعالیت‌­ها در زمینه‌­ی آگاهی‌افزایی و ظرفیت‌سازی در جمع حاملان و مجریان میراث فرهنگی ناملموس، آن‌­گونه که در دستورالعمل­‌های اجرایی برای عملیاتی کردن کنوانسیون ۲۰۰۳ آمده است، به‌منظور ایجاد زمینه­‌ی لازم برای مشارکت فعال آنان، بدان­‌گونه که در ماده­‌های ۲، ۱۱ و ۱۵ کنوانسیون ۲۰۰۳ تصریح شده است، در امور شناسایی، فهرست­‌برداری، و مدیریت میراث فرهنگی ناملموس متعلق به خودشان؛

چ) برگزاری کارگاه و سمینار به منظور ظرفیت­‌سازی در آن دسته از کشورهای عضو کنوانسیون ۲۰۰۳ که به عضویت مرکز درآمده­‌اند، در زمینه‌­ی تدوین پرونده برای ثبت در دو فهرست کنوانسیون ۲۰۰۳، و در زمینه‌­ی تدوین درخواست‌­ها و گزارش‌­های تسلیمی به کمیته‌­ی بین‌­الدّول، به‌ویژه، در ارتباط با عناصر میراث فرهنگی ناملموس مشترک در خاک دو یا چند کشور از جمع کشورهای عضو مرکز؛

ح) همکاری و تبادل اطلاعات با دیگر مراکز مقوله‌­ی ۲ در آسیا و خارج از این قاره، که در حوزه­‌ی پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس فعالیت دارند؛

خ) اطلاع‌­رسانی به کمیته­‌ی بین­‌الدّول و دبیرخانه­‌ی کنوانسیون ۲۰۰۳ پیرامون فعالیت­‌های مرتبط در سطح منطقه، و در مواردی که مقدور است، هم‌یاری در زمینه‌­ی عملیاتی کردن کنوانسیون ۲۰۰۳.