دودوک (Duduk)

دودوک یکی از ساز‌های سنتی ارمنستان است که تاریخچه آن به زمان  پادشاه تیگران کبیر (تیگران دوم) در حدود سال ۹۵-۵۵ قبل از میلاد باز می‌گردد. این ساز، از دسته ساز‌های بادیست ( بالابان آذربایجانی و ایرانی، دودوکی گرجستان و نی ترکیه نیز از همین دسته هستند.). این ساز با تن صدایی گرم و لطیف خود شناخته می شود.

برای ساخت بدنه آن از چوب نرم درخت زردآلو، و برای سر نی (یا قمیش و یقگ)، از گیاهی بومی که در راستای رود ارس می‌روید، استفاده می‌شود.

گرچه دودوک نوازان تک نفره مشهوری چون کوورک دباغیان و واچه شرفیان ، در تک نوازی این ساز از مهارت بسیار بالایی برخوردارند، اما غالبا این ساز به صورت دو نفره نواخته می‌شود؛ به این صورت که نفر اول بر وزنی تکرار شونده و مداوم می‌نوازد و فضا را برای نوازنده اصلی آماده می‌کند. نوازنده اصلی با نواختن قطعات پیچیده موسیقی با دودو، موسیقی را کامل می‌کند.

دودوک، چهار نوع اصلی دارد، که بسته به اندازه طول آن‌ها، آن را تقسیم می‌کنند (۲۸-۴۰ سانتی متر). این تفاوت در ابعاد، موجب ایجاد صدا در تن های مختلف می‌شود.

به طوری که دودوک ۴۰ سانتی متری غالبا برای اشعار و موسیقی عاشقانه استفاده می‌شود؛ در حالی که ابعاد کوچک‌تر، برای موسیقی رقص استفاده می‌شوند.

ساز دودوک، سازیست که بسیاری از ارمنیان آن را سازی می دانند، که گرمی، شادی و شور و تاریخ ارمنستان را به شیوا‌ترین نحو ابراز می‌کند.

این ساز در دهه‌های اخیر، ذره ذره از یاد‌ها رفته و صرفا به سازی برای اجراهای زنده تبدیل شد؛ مخصوصا در مناطق روستایی‌ای که سر منشا این ساز هستد.