آلاقیز و شیرداک، هنر فرش های نمدی قرقیز(Ala-kiyiz and Shyrdak)

آلاقیز و شیرداک، هنر فرش های نمدی قرقیز(Ala-kiyiz and Shyrdak)

نام عنصر آلاقیز و شیرداک، هنر فرش های نمدی قرقیز(Ala-kiyiz and Shyrdak)

 

کشور قرقیزستان
سال ثبت ۲۰۱۲
توضیحات مختصر فرش‌های نمدی سنتی یکی از برجسته‌ترین هنرهای مردم قرقیز و بخشی جدایی‌ناپذیر از میراث فرهنگی آن‌ها است. قرقیزستان به طور سنتی دو نوع فرش نمدی تولید می‌کند: آلاقیز و شیرداک. دانش، مهارت، تنوع، معناشناسی تزئینات و تشریفات ایجاد فرش‌ها همه از مولفه‌های مهم فرهنگی هستند که به مردم قرقیز هویت می‌بخشد. ساخت فرش نمدی قرقیزستان با زندگی روزمره عشایر که از فرش نمدی برای گرم کردن و تزئین خانه‌های خود استفاده می‌کردند، ارتباط جدائی ناپذیری دارد. ساخت فرش‌های نمدی نیازمند اتحاد در بین جامعه و انتقال دانش سنتی است؛ قانونی که توسط زنان مسن که به طور معمول در مناطق روستایی و کوهستانی متمرکز هستند، به زنان جوان در خانواده اعلام می‌شود.

اما هنر سنتی آلاقیز و شیرداک در معرض خطر نابودی است. تعداد افراد دارای مهارت به شدت رو به کاهش است و افراد باقی مانده، غالبا بیش از چهل سال دارند. فقدان حفاظت و حمایت دولت، بی علاقگی نسل جوان، تسلط بر بافت فرش‌هایی با پشم مصنوعی ارزان قیمت و کیفیت پایین و در دسترس نبودن مواد اولیه، وضعیت را برای این میراث فرهنگی قرقیزی بدتر می کند. در نتیجه، فرش‌های آلاقیز عملاً از خانه‌های قرقیزستان رفته‌اند و شریداک‌ها در معرض خطر جدی نابودی قرار دارند.

حوزه‌های میراث فرهنگی ناملموس صنعت‌گری سنتی/ کنش‌های اجتماعی، آیین‌ها و رویداد‌های جشنی/ دانش‌ها و کنش‌هایی که به طبیعت و جهان معطوف‌اند
تهدید‌ها پیر شدن صاحبان مهارت/ درگیری‌ها/ کاهش علاقه  جوانان/ انتقال با مانع/ صنعتی شدن محصولات/ کمبود مواد/ کاهش تمرین و یادگیری/ استفاده از مواد مدرن
SDGs دستیابی به تساوی جنسیتی و توانمند سازی تمام زنان و دختران(۵)/  ترویج رشد فراگیر و پایدار اقتصادی، اشتغال کامل و مولد و شغل مناسب برای همه(۸)/  تضمین الگوی تولید و مصرف پایدار(۱۲)/  ترویج جوامع صلح طلب و فراگیر برای توسعه پایدار(۱۶)
لینک دسترسی https://ich.unesco.org/en/USL/ala-kiyiz-and-shyrdak-art-of-kyrgyz-traditional-felt-carpets-00693
تصویر عنصر